C Programlama: Merhaba Dünya

Programlama dillerinin ortak bir ritüeli vardır: öğrenmeye ilk adımda ekrana “Merhaba Dünya” yazdırmak. Basit gibi görünür, ama aslında bir dilin mantığını kavramak için güçlü bir semboldür. Çünkü burada sadece bir metin basmıyoruz; aynı zamanda derleyiciyi tanıyor, temel sözdizimini öğreniyor ve bilgisayarın bizim yazdığımız komutları nasıl işlediğini görüyoruz.

Peki neden C diliyle “Merhaba Dünya” yazmak bu kadar önemlidir? Çünkü C, sistem programlamanın temel taşıdır. Bugün kullandığımız işletim sistemlerinden gömülü cihazlara kadar pek çok yazılımın kalbinde C dili vardır. Bu yazıda, C programlamada ilk adım olan Merhaba Dünya programını en sade haliyle anlatacak, kod örneklerini satır satır açıklayacak ve olası hatalara çözüm üreteceğiz.

C Programlamaya İlk Adım

bernd dittrich lbAWiiXnX0I unsplash
C Programlama

Derleyicinin Rolü

C Programla dili doğrudan makine tarafından anlaşılmaz. Yazdığınız kodu, derleyici (örneğin gcc) makine diline çevirir. Derleyiciyi anlamak, hata mesajlarını çözmek için kritik.

Temel Söz Dizimi

  • Yorum satırları: // veya /* ... */

  • Fonksiyon yapısı: her program main() ile başlar

  • Kütüphaneler: #include ile eklenir,

Merhaba Dünya Programı

C programlama  diline girişin klasik örneği:

#include <stdio.h>

int main() {
printf("Merhaba Dünya!\n");
return 0;
}

Satır Satır Açıklama

  • #include <stdio.h> → Standart giriş/çıkış kütüphanesini ekler. printf fonksiyonu buradan gelir.

  • int main() → Programın başlangıç noktasıdır. İşletim sistemi, kodu buradan çalıştırır.

  • { ... } → Kod bloklarını tanımlar.

  • printf("Merhaba Dünya!\n"); → Konsola “Merhaba Dünya!” yazar. \n ifadesi, satır sonuna yeni satır ekler.

  • return 0; → Programın başarıyla bittiğini işletim sistemine bildirir.

 

Olası Hatalar

İlk başladığınızda çok küçük hatalar yapacaksınız ve küçük olduğu için bulamamanız normal. İşte sizler için başangıçta yaşayabileceğiniz bazı hatalar;

  • Eksik noktalı virgül (;) → Derleyici “expected ‘;’” şeklinde hata verir. (Syntax hatasıdır.)

  • Yanlış kütüphane kullanımı → Eğer #include <stdio.h> satırını yazmazsanız, printf tanımsız olur.(semantic/compile hatası)

  • Türkçe karakter sorunu → Konsolda ç, ğ, ş gibi harfler bozuk çıkabilir. Bu, terminalin kodlama tipine bağlıdır.(runtime/enconding sorunu)

 

Gelişmiş “Merhaba Dünya” Senaryoları

Biraz daha ileri gidelim ve kullanıcıdan isim alarak daha kişisel bir çıktı üretelim.

#include <stdio.h>
int main() {
char isim[20];
printf("Adınızı giriniz: ");
scanf("%s", isim);
printf("Merhaba %s!\n", isim);
return 0;
}

Açıklama

  • char isim[20]; → 20 karakterlik bir string alanı oluşturur.

  • scanf("%s", isim); → Kullanıcıdan isim alır. %s format belirleyicisidir.

  • printf("Merhaba %s!\n", isim); → Kullanıcının girdiği ismi konsola yazdırır.

Pratik İpuçları

  • scanf fonksiyonu basit ama risklidir. Kullanıcı uzun bir metin girerse “buffer overflow” hatası oluşabilir. Bunun yerine fgets tercih edilebilir.

  • Kod yazarken değişken isimlerini anlaşılır seçmek gelecekte işinizi kolaylaştırır (isim, yas, puan gibi).

C Programlamada İlk Adımın Önemi

C Programlama
C Programlama

Avantajlar

C programlama dilini öğrenmek, size sadece bir programlama dili kazandırmaz; aynı zamanda bilgisayarların nasıl çalıştığını da öğretir. Bellek yönetimini, işaretçileri ve donanım seviyesini anlamak için mükemmel bir araçtır.

Yaygın Kullanım Alanları

  • İşletim Sistemleri: Linux çekirdeği C diliyle yazılmıştır.

  • Donanım Sürücüleri: Donanım-software arasındaki köprü.

  • Oyun Motorları: Unreal Engine’in temellerinde C/C++ vardır.

C programla dili, hızlı, güçlü ve minimaldir. Bu yüzden öğrenmeye burada başlamak sizi ileri seviyede büyük avantaj sağlar.

C Programlamada Temel Komutlar

C programlama dilinde bazı temel komutlarımız vardır. Bu komutlar sadece başlangıçta değil, ileri seviye c programlamada bile aktif olarak sürekli kullanacağımız komutlardır. İşte bazıları;

KomutAçıklamaÖrnek
printfEkrana çıktı verirprintf("Hi");
scanfKullanıcıdan girdi alırscanf("%d",&x);
return 0;Programı başarıyla bitirirreturn 0;
#includeKütüphane ekler#include <...>

Sonuç ve Eylem Çağrısı

“Merhaba Dünya” programı küçük görünebilir, ama yazılım yolculuğunun en büyük adımıdır. Bu örnekle birlikte artık derleyiciyi çalıştırmayı, temel sözdizimini kavramayı ve hata mesajlarını okumayı öğrendiniz.

Unutmayın: C programlama dilini öğrenmek demek, bilgisayar biliminin kalbine dokunmak demektir.

Eğer sizde ilk printf("Merhaba Dünya"); çıktınızı almadıysanız durmayın. Hemen editörünüzü açın ve ilk Merhaba Dünya kodlarınızı kodlamaya başlayın.

SSS (FAQ)

C programlama dilindeki ilk kodunuzu yazdıktan sonra eminimki bazı sorular aklınıza geldi, şimdi onları cevaplayalım.

1. C programında neden main fonksiyonu zorunlu?

Çünkü işletim sistemi programı her zaman main() fonksiyonundan çalıştırır. Başlangıç noktası budur. Yani kısacası main yoksa hiç bir şey yok.

2. printf ile puts arasındaki fark nedir?

printf formatlama yapabilir (%s, %d gibi), puts sadece metni yazdırır.

3. Windows ve Linux’ta kod aynı mı çalışır?

Evet, büyük ölçüde aynı çalışır. Sadece derleyici farklı olabilir.

4. return 0; yazmak zorunlu mu?

C99 sonrası zorunlu değil, ama iyi bir alışkanlık olarak yazılması önerilir.

 

Ve böylelikle C programlama dilindeki ilk kodunuzu yazıp aklınızdaki soruları giderdiniz. Merhaba dünya yazımıza şu sözle veda edelim.

  • Lao Tzu (filozof):

“Bin millik yolculuk, tek bir adımla başlar.”

Kaynaklar

 

Picture of İsmet Kerem Eren

İsmet Kerem Eren

Bilgisayar Mühendisliği öğrencisiyim. Yazılım geliştirmeyi merkezime alırken, dijital pazarlama alanında da deneyim kazandım. Startup projeleri geliştirdim, Teknofest ve TÜBİTAK gibi organizasyonlarda yer aldım. Bu süreçlerde hem yazılım becerilerimi uyguladım hem de fikir üretme, projeleri tanıtma ve farklı kitlelere ulaştırma konularında tecrübeler edindim.

İlgili Yazılar